حمید اکبری

در تاریخ تحولات اجتماعی و سیاسی ایران، انقلاب مشروطیت برخوردار از جایگاه بزرگ بی همتاست.  پرسش این است که اهمیت مشروطیت از کجا ناشی می شود و چه معنایی در مشروطیت نهفته است که باعث جلوه ابدی آن خواهد بود؟  کدامیک از حوادث و آثار گوناگون مشروطیت رمز و راز ماندگاری آن به شمار می روند:  خیزش مردم برای دستیابی به عدالتخانه؟  صدور فرمان مشروطیت به وسیله مظفرالدین شاه؟  استقرار دموکراسی نوپا در چارچوب حکومت مشروطه؟  رویارویی اندیشه وران روشنفکر با متحجرین خشک اندیش مذهبی؟  تلاش و تفوق آغازین در جدایی دین از حکومت؟  یورش محمد علی شاه به مجلس و پی آمدش، که به عزل او از پادشاهی منجر شد؟  مقاومت حماسی ستارخان و باقرخان در محله امیرخیز تبریز و سپس نبرد ملی آذربایجانی ها در کنار ایلات و عشایر برای در هم شکستن استبداد صغیر؟  مشارکت زنان در انقلاب مشروطیت؟  طرح لوایح مترقی برای اصلاحات اجتماعی و سیاسی در دوره اول تقنینیه؟ روشن است که همه ی این حوادث دارای اهمیت به سزا و غیرقابل انکاری در شکل گیری و استقرار مشروطیت بودند.  ولی آنچه مشروطیت را در تاریخ معاصر و آینده ایران بی همتا می سا